زندگی در مریخ

طرحی هنری از مقر آیندهٔ انسان‌ها در مریخ. آیا آیندهٔ تکنولوژی ما را به این سیاره سرخ می‌رساند؟

بعد از پیاده‌روی تاریخی نیل آرمسترانگ (Neil Armstrong) روی کرهٔ ماه، کمتر کسی بود که رویای فتح فضا را در سر نداشته باشد. حتماً پیش‌بینی‌های آن زمان درباره این که جهان در سال ۲۰۰۰ چه شکلی خواهد بود را شنیده‌اید. خب خیلی از آن‌ها درست از آب در نیامدند. ما روی کرهٔ ماه پایگاه نداریم، ماشین‌ها پرواز نمی‌کنند و هنوز هم درمانی برای سرطان پیدا نشده‌است. با گذشت زمان از میزان علاقهٔ مردم به سفر با فضاپیماهای سرنشین‌دار کاسته شد و متاسفانه می‌توان اثر آن را بر بودجهٔ فعلی ناسا (NASA) دید. با این‌حال پیشرفت‌هایی در این زمینه صورت گرفته اما نه با سرعتی که مورد انتظار بود. ایستگاه فضایی بین‌المللی حدود ۲ دهه است که بر روی عملیات سرنشین‌دار کار می‌کند. ۲ سال پیش بود که ناسا مریخ‌نورد«کنجکاوی» را در مریخ فرود آورد. این مریخ‌نورد درحال‌حاضر مشغول گشت‌وگذار در سیارهٔ سرخ و ارسال اطلاعات شگفت‌انگیز درباره این سیارهٔ همسایه است. این‌طور که به نظر می‌رسد، انسان بالاخره روزی بر مریخ قدم می‌گذارد و زمانی‌که این اتفاق بیافتد (مثل قضیه آرمسترانگ) دوباره موج تازه‌ای از اشتیاق برای سفر به فضا در جامعه به راه می‌افتد. پیش‌بینی می‌شود در نهایت و در آینده تکنولوژی، یک پایگاه انسانی در مریخ ساخته خواهد شد. شاید باور نکنید اما به گفتهٔ مسئولان ناسا این هدف خیلی دور از دسترس نیست. با در نظر گرفتن همهٔ احتمالات می‌توان گفت که عمر شما به محقق شدن این آرزو قد می‌دهد.

از آغاز سال ۲۰۱۸ موشک قدرتمند ناسا به نام SLS کارش را شروع و امکانات جدید برای سفر به فضا را امتحان خواهد کرد؛ مثل فرودآمدن فضاپیمای سرنشین‌دار بر روی یک سیارک در سال ۲۰۲۵. فرستادن انسان‌ها به فضا با سفینه‌های اوریون (Orion) و نوعی پیشرفته از SLS، که قدرتمندترین سفینهٔ فضایی ساخته‌شده خواهد بود، انجام خواهد گرفت. ناسا قرار است در دهه ۲۰۳۰ فضانوردان را به مریخ بفرستد. باید صبر کرد و دید که آیا برنامهٔ ناسا برای انتقال دائمی انسان به مریخ محقق می‌شود یا نه.

دمپایی هایی که خودشان جفت میشوند!

کمی عجیب به نظر می‌رسد اگر بگوییم که تکنولوژی را در دمپایی ها هم میتوان استفاده کرد. اما این کاربرد از تکنولوژی حقیقت دارد.

شاید اخیراً خبرهایی از آزمایش خودروهای خودران(بدون راننده) به گوش شما خورده است. شرکت خودرو سازی نیسان نیز به کمک تکنولوژی هوش مصنوعی، دمپایی‌هایی تولید کرده است که به طور خودکار جفت می‌شوند. شاید با خود فکر کنید که این امر کاربردی ندارد. اما یکی از مسافرخانه های ژاپنی از این تکنولوژی در دمپایی‌های خود استفاده کرده است. میهمانان این مسافرخانه به حدی از این امر شگفت زده شده‌اند که فیلم‌هایی از آن در شبکه مجازی به اشتراک گذاشته‌اند.

همانطور که در عکس مشاهده می‌کنید، یک چرخ کوچک در زیر این دمپایی‌ها تعبیه شده است که به کمک هوش مصنوعی اجازه می‌دهد این دمپایی‌ها در کنار هم جفت شوند.

نحوه جفت شدن این دمپایی‌ها همانند پارک دوبل است که قرار است در خودروهای خودران نیز از این هوش مصنوعی بهره ببرند.

 

فکر می‌کنید این تکنولوژی در چه موارد دیگری می‌توانند کاربرد داشته باشند؟

نظرخود را با ما در میان بگذارید

رئیس دانشگاه پیام نور در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما، گفت: اگر دانشجویان دانشگاه پیام نور بخواهند از منابع به صورت الکترونیکی استفاد کنند می‌توانند با مراجعه به سایت و کتابخانه این دانشگاه از آموزش الکترونیکی بهره‌مند شوند.
محمدرضا زمانی افزود: همچنین تلاش شده است که این کتاب‌ها با ۷۰ درصد تخفیف در اختیار دیگر دانشگاه‌هایی که دروس مشترک با دانشجویان دانشگاه پیام نور دارند قرار گیرد.
وی گفت: در زمینه آموزش با توجه به وضعیت کشور درباره ویروس کرونا قدم‌های بلندی برداشته شده است و پوشش ۲۰ درصدی آموزش الکترونیکی در مدت دوماه به بیش از ۹۰ درصد رسیده است.
رئیس دانشگاه پیام نور افزود: توانستیم ظرفیتی را ایجاد کنیم که نه تنها این دانشگاه، بلکه دانشگاه‌های دیگر نیز بتوانند دروس را به صورت مجازی (آنلاین) ارائه دهند.
زمانی با اشاره به مشکل اقتصادی برخی از دانشجویان دانشگاه گفت: تلاش کردیم تسهیلاتی فراهم کنیم تا دانشجویانی که هنوز موفق به ثبت نام نشده اند فقط با پرداخت یک سوم از شهریه ثابت بتوانند ثبت نام کنند و از آموزش‌های این ترم بهره‌مند شوند.
وی با بیان این که آموزش الکترونیکی یکی از راه‌های مهم برای ارائه دروس و دسترسی به اینترنت در برخی موارد سخت است افزود: با توجه به سیستم الکترونیکی که وجود دارد ما تلاش کردیم تسهیلاتی فراهم کنیم تا دانشجویان و دانشگاه بتوانند از این امکانات بهره‌مند شوند از جمله فراهم کردن حدود ۲ هزار و ۵۰۰ عنوان کتاب که سه روز پس از سفارش الکترونیکی به دست دانشجویان می‌رسد.

گروهی از اخترشناسان با بررسی مجدد داده‌های تلسکوپ فضایی کپلر ناسا موفق به کشف یک سیاره فراخورشیدی با اندازه مشابه زمین شدند که در کمربند حیات ستاره مادر قرار گرفته است. جایی که احتمال وجود آب مایع در سطح سیاره وجود دارد.

این سیاره که Kepler-1649c نام گرفته پیش از این در بررسی‌های الگوریتم‌های کامپیوتری که مرحله اول تجزیه و تحلیل داده‌های کپلر را انجام می‌دهند نادیده گرفته شده بود. اکنون گروهی از دانشمندان در بررسی مجدد داده‌های تلسکوپ فضایی کپلر، که در سال ۲۰۱۸ بازنشسته شد، توانستند نشانه‌های وجود این سیاره را در داده‌های این تلسکوپ تشخیص دهند.

این سیاره فراخورشیدی در بین تمام سیاراتی که با کمک تلسکوپ کپلر کشف شده‌اند از نظر اندازه و دمای تخمینی بیشترین شباهت را به زمین دارد.

اندازه سیاره فراخورشیدی Kepler-1649c حدود ۱/۰۶ برابر سیاره زمین است. مقدار انرژی دریافتی این سیاره از ستاره مادر نیز حدود ۷۵ درصد انرژی دریافتی زمین از خورشید است. به عبارت دیگر ممکن است دمای سطحی این سیاره نیز در حدود دمای سیاره زمین باشد.

اما بر خلاف زمین این سیاره به دور ستاره‌ای از رده کوتوله‌های سرخ می‌گردد. دسته‌ای از ستاره‌ها که یکی از ویژگی‌های مهم‌شان فعالیت‌های شدیدی است که می‌تواند احتمال شکل‌گیری و بقاء حیات را تا حد زیادی کاهش دهد.

هنوز ناشناخته‌های زیادی درباره سیاره فراخورشیدی Kepler-1649c وجود دارد. یکی از مهم‌ترین مسائل ویژگی‌های جو این سیاره است که می‌تواند روی دمای سطحی سیاره نیز اثرگذار باشد.

این سیاره فراخورشیدی هر ۲۰ روز یک بار به دور ستاره مادر می‌گردد و در فاصله نزدیکی از ستاره قرار دارد. به عبارتی هر سال در این سیاره تنها حدود ۲۰ روز زمینی طول می‌کشد. اما با توجه به دما و جرم کم ستاره مادر انرژی دریافتی Kepler-1649c تقریبا با انرژی دریافتی زمین از خورشید برابر است.

یک سیاره سنگی دیگر هم در این سامانه وجود دارد که فاصله آن از ستاره مرکزی این منظومه نصف فاصله Kepler-1649c از این ستاره است. چیزی شبیه به شرایط سیارات زمین و زهره در منظومه شمسی. شواهدی از وجود سومین سیاره در این منظومه نیز وجود دارد اما هنوز اخترشناسان موفق به ثبت آن نشده‌اند. این منظومه در فاصله ۳۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد.

چالش‌های کشف سیارات فراخورشیدی با روش گذر

تلسکوپ فضایی کپلر برای کشف سیارات فراخورشیدی از روش گذر بهره می‌بُرد. این تلسکوپ ستاره‌ها را به دقت زیر نظر می‌گرفت و تغییرات بسیار کوچک در نور ستاره‌ها را ثبت می‌کرد. اگر در درخشش ستاره‌ای تغییری جزئی رخ داده باشد می‌توان احتمال گذر یک سیاره فراخورشیدی از مقابل ستاره را مطرح کرد. احتمالی که باید با انجام رصدهای تکمیلی و حذف دلایل احتمالی دیگر تایید شود تا کشف سیاره فراخورشیدی به طور رسمی اعلام شود.

اما با توجه به پیچیدگی‌های این کار اخترشناسان احتمال اشتباه الگوریتم را نیز در نظر گرفتند و تصمیم گرفتند تا دوباره داده‌ها را بررسی کنند. گروهی از اخترشناسان نیز مسئولیت این کار را بر عهده گرفتند تا احتمال نادیده ماندن نشانه‌های یک سیاره فراخورشیدی در انبوهی از داده‌های کپلر به حداقل برسد.

سیاره Kepler-1649c نیز در جریان همین پروژه کشف شد. اخترشناسان با بررسی مجدد داده‌های کپلر به این نتیجه رسیدند که Robovetter در این مورد اشتباه کرده و این سیاره فراخورشیدی بسیار جذاب را نادیده گرفته است.

زمین دوم یا سوژه‌ای مناسب برای مطالعات بیشتر؟

هم‌اندازه بودن یک سیاره فراخورشیدی با زمین و قرار گرفتن آن در کمربند حیات اامی برای شباهت اقلیم و شرایط سیاره با زمین ایجاد نمی‌کند. عوامل بسیار دیگری، همچون جو، چگالی و فعالیت‌های ستاره مادر، نقش مهمی در شکل‌گیری و پایداری حیات احتمالی فرازمینی دارند. اما طبیعتا کشف و ثبت سیارات فراخورشیدی با ویژگی‌های مشابه زمین اولین قدم در راه شناخت بهتر آن‌ها است. کاری که تلسکوپ‌های جوینده سیارات فراخورشیدی، مانند کپلر و تس (TESS)، به خوبی آن را انجام می‌دهند تا در مرحله بعد با کمک نسل بعدی تلسکوپ‌های زمینی و فضایی بررسی‌های بیشتر روی سوژه‌های مناسب انجام شود.

همه‌ی ما خودمان خوب می‌دانیم در چه وضعیتی راحت‌تر به خواب می‌رویم چطور راحت‌تریم، یکی دوست دارد روی شکم بخوابد، یکی صاف راحت‌تر است، یکی هم دوست دارید جنینی بخوابد. بعضی‌ها تمام طول شب را تقریباً به یک حالت می‌خوابند، بعضی دیگر تا صبح ده‌ها بار حالت عوض می‌کنند. همه‌ی این‌ها طبیعی‌اند به این شرط که باعث خروپف نشوند و بد خوابتان نکنند.

اما می‌توانید وضعیت خوابتان را بهتر از این‌ها هم بکنید. آن چه در طب اسلامی و سنتی در مورد طرز خوابیدن سفارش شده این است که ابتدا کمی به پهلوی راست دراز بکشید و بعد به پهلوی چپ بخوابید و زمانی هم که قصد بیدار شدن دارید، مدتی به پهلوی راست بمانید و بعد بلند شوید؛ یعنی ابتدا و انتهای خواب باید به پهلوی راست بدن باشد و خوابیدن به پهلوی چپ. در واقع خوابیدن روی سمت چپ بدنتان استاندارد طلایی وضعیت خواب است و ما برای آن، ۷ دلیل قانع‌کننده داریم:

۱. بهبود گوارش

حتماً شنیده‌اید قبل از خواب غذا خوردن کار درستی نیست، اما دلیلش این نیست که در طول شب غذا در معده‌تان می‌ماند. شما چه خواب باشید و چه بیدار، گوارشتان کارش را انجام می‌دهد؛ بنابراین به سوخت نیاز دارد تا کارش را درست انجام بدهد. اما با وضعیت خوابتان هم می‌توانید به بدنتان کمک کنید کار گوارش را بهتر انجام بدهد، آن هم این است که به پهلوی چپتان بخوابید. زیرا معده‌ی ما در سمت چپ شکممان قرار دارد و وقتی به پهلوی چپ می‌خوابیم، غذا راحت‌تر می‌تواند وارد روده‌ی بزرگ شود. ضمناً معده روی لوزالمعده نمی‌افتد و آنزیم‌های گوارشی آزادانه جریان خواهند داشت. خوابیدن به پهلوی چپ کمک می‌کند سیستم لنفاوی، ضایعات را بهتر دفع کند، زیرا لنف از نیمه‌ی چپ تنه جمع می‌شود و به مجرای سینه‌ای می‌ریزد، بنابراین خوابیدن به پهلوی چپ با کمک جاذبه‌ی زمین، به این عملکرد طبیعی کمک می‌کند

۲. قلبتان استراحت می‌کند

قلب بدون وقفه می‌تپد تا زنده باشیم. این کار بزرگی است و تحت تأثیر عوامل بی‌شماری است از رژیم غذایی گرفته تا محیط و هوایی که تنفس می‌کنیم. تعجبی ندارد که بیماری قلبی، اولین عامل مرگ در تمام دنیاست. برای به حداقل رساندن احتمال مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی یکی از کار‌هایی که می‌توانید بکنید این است که کارش را ساده‌تر کنید، یعنی به پهلوی چپتان بخوابید. کار کوچکی به نظر می‌رسد؛ اما وقتی به پهلوی چپ می‌خوابید، جاذبه زمین کمک می‌کند قلب راحت‌تر خون را حرکت دهد. آئورت، خون را از قلب به سمت بقیه‌ی قسمت‌های بدن می‌برد و وقتی مسیرش را شروع می‌کند به سمت چپ تمایل پیدا می‌کند. اگر به سمت چپ بخوابید، قلبتان تلاش کمتری برای به حرکت درآوردن خون خواهد کرد.

۳. کاهش کمردرد

تقریباً همه‌ی ما این تجربه را داریم که بد خوابیده باشیم و صبح با کمردرد یا گردن درد از خواب بیدار شده باشیم. اگر این اتفاقی است که اغلب برایتان می‌افتد، پس حتماً به پهلوی چپ بخوابید تا مشکلتان برطرف شود. خوابیدن به پهلوی چپ، از فشار وارد بر ستون فقرات می‌کاهد. هنگام خواب هر چه فشار بیشتری به کمرتان وارد کنید، عضلاتتان برای حفظ موقعیت خود به تلاش بیشتری نیاز خواهند داشت. ضمناً وقتی به پهلوی چپ می‌خوابید، جریان خون بهتری دارید و در نتیجه از التهاب ناشی از تنش وارد بر عضلات کم خواهد شد.

۴. حمایت از سیستم لنفاوی

سیستم لنفاوی شبکه‌ای از رگ‌هاست که مایعی به نام لنف را حمل می‌کند. این سیستم نقش مهمی در جریان لنف در تمام بدن و البته سیستم ایمنی دارد. لنف می‌تواند سموم و ضایعات را دفع کند، بنابراین هرگونه انسداد و محدودیتی در این سیستم، تأثیر منفی بر سلامتی می‌گذارد. خوابیدن به پهلوی چپ کمک می‌کند سیستم لنفاوی، ضایعات را بهتر دفع کند، زیرا لنف از نیمه‌ی چپ تنه جمع می‌شود و به مجرای سینه‌ای می‌ریزد، بنابراین خوابیدن به پهلوی چپ با کمک جاذبه‌ی زمین، به این عملکرد طبیعی کمک می‌کند.

۵. تسکین سوزش معده

سوزش معده ناراحتتان می‌کند؟ می‌تواند نتیجه‌ی غذا خوردن قبل از خواب باشد و یا وضعیت خوابتان که اجازه می‌دهد اسید معده به راحتی به مری برگردد. دانشمندان دریافته‌اند خوابیدن به سمت چپ بدن می‌تواند سوزش معده را برطرف کند و خوابیدن به سمت راست بدن، سوزش معده را تشدید می‌کند و علتش می‌تواند قرار گرفتن معده در سمت چپ شکم باشد. وقتی به پهلوی چپ دراز می‌کشیم، اتصال مری و معده، بالاتر از سطح اسید معده قرار می‌گیرد. اما وقتی به پهلوی راست می‌خوابیم، عضله‌ی تنگ‌کننده‌ی مری، شل شده و به اسید معده اجازه‌ی ورود به مری را می‌دهد.

۶. کمک به مادر باردار و جنینش

بدن زن باردار، خون را برای دو نفر به جریان می‌اندازد و این کار سختی است که نیاز به عملکرد درستی دارد. ضمناً جنین در حال رشد در رحم مادر، به ستون فقرات و اندام‌های داخل شکم فشار وارد می‌کند. دراز کشیدن به پهلوی چپ، کمک می‌کند جریان خون آزادانه‌تر انجام شده و مقداری از فشار وارد بر ستون فقرات مادر کاسته شود و ضمناً کبد زیاد تحت فشار نباشد. به طور کلی دراز کشیدن به پهلوی چپ، برای بدن مادر و جنین، بهترین از جهت جریان خون است.

۷. کاهش خروپف

اگر همسرتان خروپف می‌کند و این شما را آزار می‌دهد خوابیدن او به پهلوی چپ می‌تواند این مشکل را برطرف کند. البته باید بدانید که خوابیدن به پهلوی چپ، درمان تمام علت‌های خروپف نیست. اما باعث می‌شود زبان و حلق در وضعیت بهتری قرار بگیرند و راه‌های هوایی باز بماند. وقتی در خواب هستیم، دهان، حلق و زبان شل می‌شوند. به پشت خوابیدن بدترین حالت برای آن‌هایی است که خروپف می‌کنند، زیرا این بافت‌ها شل شده و به سمت عقب می‌افتند و راه‌های هوایی را مسدود می‌کنند.

اگر عادت ندارید به پهلوی چپ بخوابید به کمی زمان و تمرین نیاز دارید. بین زانو‌ها و پشتتان بالش بگذارید تا به پشت برنگردید. یک ترفند دیگر هم این است که با توافق همسرتان، در سمت دیگری از تختخواب بخوابید. این کار مغزتان را وادار می‌کند یک بار دیگر تصمیم بگیرد کدام وضعیت «درست» است و شما می‌توانید راحت‌تر به وضعیتی جدید برای خواب عادت کنید.

✅ پاسخ یک کلمه‌ای برای این پرسش وجود ندارد. این دستگاه‌ها معایب و مزایای خاص خود را دارند. اگر آب کوچک‌ترین آلاینده‌ای داشته باشند، در کوتاه‌مدت و درازمدت مشکلاتی برای سلامتی افراد ایجاد خواهد کرد. در حال حاضر، حدود 97درصد مناطق کشور به آب‌لوله‌کشی دسترسی دارند. برای مناطقی که به آب لوله‌کشی بهداشتی دسترسی ندارند، استفاده از این دستگاه‌ها خصوصا برای میکروب‌زدایی امری ضروری است، اما در خصوص دیگر مناطق، باید با احتیاط بیشتری سخن گفت.  بسیاری از املاح مفید مورد نیاز بدن از طریق آب مصرفی روزانه تأمین می‌شود. میزان این املاح در آب تصفیه‌شده‌ی شهری براساس استانداردهای ایران (که بسیار هم سختگیرانه است) پایش می‌شود. استفاده از دستگاه‌های تصفیه‌آب بر ساختار شیمیایی آب تأثیر می‌گذارد و اگرچه برخی املاح مضر (مانند نیترات) را حذف می‌کند، اما باعث از بین رفتن املاح مفید از جمله کلسیم، منیزیم و پتاسیم می‌شود. چنین آب سبکی در دراز‌مدت سبب بروز آسیب‌های جدی به قلب و عروق و اختلال در رشد استخوانی کودکان می شود. البته در مناطقی که به هر دلیل دچار شوری آب هستند، یا سختی آب با وجود تصفیه‌ها به دلیل مشکلات شبکه یا لوله‌کشی ساختمان بالاتر از حد استاندارد است، باید از این دستگاه‌ها استفاده کرد.